ทุกข์ของปลาฉลาม

คนไทยคงคุ้นกับชื่อเสียงของเจ้าปลาฉลามจากภาพยนตร์เรื่องจอว์ส ส่วนบรรดาอาตี๋ อาหมวยก็คงคุ้นเคยกับปลาฉลามจากอาหารระดับฮ่องเต้คือ หูฉลามซึ่งทำจากครีบของมัน   แม้ว่าปลาฉลามจะเป็นสัตว์ที่โหดร้าย น่าเกลียดน่ากลัว แต่ดูเหมือนคนทั่วโลกจะมีความรู้สึกทั้งรักทั้งชังมันจะดูเหมือนยิ่งเกลียดกลัวก็ยิ่งรักที่จะกินด้วย เพราะฉลามได้กลายเป็นอาหารจานเด็ดของทั่วโลกไปแล้ว
       เมื่อประมาณ 50 ปีก่อน ปลาฉลามหนูถูกล่าอย่างหนักในสหรัฐอเมริกาและแคนาดา เพราะความต้องการวิตามินเอซึ่งมีมากที่สุดในตับของปลาฉลาม ความต้องการวิตามินเอ ทำให้ปลาฉลามถูกจับปีละไม่ตำกว่า 56 ล้านตัน จนกระทั่งเมื่อมนุษย์สามารถผลิตวิตามินเอสังเคราะห์ได้แล้วนั่นละ ความต้องการน้ำมันตับปลาจึงลดลง

แต่เจ้าปลาฉลามก็ยังไม่หมดกรรม เพราะเมื่อคนเลิกกินตับปลาหันมากินเนื้อมันแทน ทำให้ในปัจจุบันการจับปลาฉลามทั่วโลกมีปริมาณมากถึงปีละ 300 ล้านตัน

นักล่าปลาฉลามบางคนก็ไม่ได้ล่าเอาเนื้อ แต่ตัดเฉพาะครีบของมันแล้วโยนเนื้อทิ้งไปก็มี แต่เชื่อหรือไม่ว่า ครีบปลาฉลามที่นำมาทำเป็นหูฉลามนั้นเป็นส่วนที่มีคุณค่าทางอาหารต่ำที่สุด แต่ก็มีราคาแพงที่สุดเช่นกัน

ส่วนสาเหตุที่คนนิยมกินกันมากแม้ว่าราคาจะแพง อาจเป็นเพราะความยากเย็นของการตัดครีบออกจากตัวปลา เนื่องจากปลาฉลามเป็นสัตว์ที่ไม่มีท่อขับถ่าย มันจึงขับของเสียออกทางผิวหนัง หากการตัดครีบและการแช่แข็งไม่ดีพอแล้ว แอมโมเนียที่ขับออกจากผิวหนังอาจทำให้เนื้อปลาส่งกลิ่นเหม็น นำมาทำอาหารไม่ได้